Samsung OLED S85F (WOLED) vs TCL C69K / Q6C

Przez większość czasu, powiedzmy w 90% scen filmowych, widzowie nie zobaczą praktycznie żadnej różnicy między wersjami S85F. Kiedy na ekranie pojawiają się małe, ale bardzo mocne punkty świetlne – latarnia w ciemnej uliczce, wystrzał, słońce przebijające zza chmur – ten panel WOLED (podobnie jak mniejszy S85F) spisuje się rewelacyjnie. Nasze pomiary pokazały szczytową jasność na poziomie około 750 nitów. Możemy z pełnym przekonaniem stwierdzić: to jest świetny wynik, który gwarantuje fantastyczne efekty HDR. Problem pojawia się w bardzo konkretnej, niewygodnej dla każdego OLED-a sytuacji. Mowa o momencie, gdy cały ekran musi zaświecić pełną mocą na jasno. Przykłady to plansza z białym tłem, scena zjazdu na nartach albo nasze sekwencje testowe (5) z filmu The Meg. I tutaj, niestety, wyniki dość mocno się rozjeżdżają na niekorzyść wariantu z panelem WOLED. Nasz sprzęt pomiarowy był w stanie zmierzyć maksymalnie około 250 do 300 nitów jasności w takich warunkach. Żeby było jasne: ten sam model na panelu QD-OLED w tym samym teście jest niemal dwa razy jaśniejszy. Druga sprawa: kolory. I tutaj również musimy być szczerzy – QD-OLED ma konstrukcyjną przewagę. Dlaczego? To proste. QD-OLED tworzy kolory z trzech składowych (czerwonej, zielonej i niebieskiej) i nie potrzebuje dodatkowego, białego subpiksela. Panel WOLED, który tu testujemy, używa tego białego subpiksela, głównie by podbić ogólną jasność. Efekt jest taki, że QD-OLED jest w stanie pokazać trochę szerszą paletę barw, a kolory są odrobinę "czystsze". Ale żebyśmy się dobrze zrozumieli: to nie jest tak, że kolory na tym panelu WOLED są złe! Wręcz przeciwnie, są naprawdę bardzo dobre. Pokrycie palety filmowej DCI-P3 na poziomie 97% i 71% dla szerszej palety BT.2020 to wciąż wysoka półka. Po prostu musimy uczciwie przyznać, że te kilka procent przewagi w pokryciu barw stoi po stronie technologii QD-OLED i może być zuważalne w bardzo specyficznych momentach.

Pod względem jasności, TCL C69K / Q6C jest modelem umiarkowanym. W optymalnych warunkach filmowych pokazuje pełnię swoich możliwości, osiągając maksymalnie około 600 nitów. W scenach z dużymi, intensywnymi źródłami światła, efekt HDR potrafi być dzięki temu naprawdę satysfakcjonujący, dając wrażenie kinowego błysku. Należy jednak mieć na uwadze, że przy zarządzaniu strefami podświetlenia zdarzają się sytuacje, gdy część elementów obrazu zostaje przygaszona, a czasem staje się wręcz ledwie widoczna. Sugeruje to, że brakuje tu jeszcze odpowiedniej optymalizacji algorytmów, choć biorąc pod uwagę parametry techniczne w tej klasie cenowej, sama konstrukcja i tak prezentuje się bardzo dobrze.

Jeśli chodzi o fabryczne odwzorowanie barw, nasz egzemplarz testowy w trybie SDR cierpiał na lekki deficyt koloru czerwonego i żółtego. Przekładało się to na delikatny, żółtawy zafarb widoczny w odcieniach bieli. Nie jest to jednak największy problem S85F. Podobnie jak w wariancie z matrycą QD-OLED, największą bolączką tego modelu jest sposób, w jaki prezentuje on treści HDR. Kiedy spojrzymy na wykres krzywej EOTF, można łatwo zauważyć, że telewizor ma dość spore problemy z mocnym przejaskrawianiem obrazu. Takie działanie powoduje, że finalny obraz w wielu scenach staje się bardzo nienaturalny.

Tryb Filmmaker, który zagościł w tegorocznych telewizorach TCL (w tym w C69K / Q6C), to zdecydowanie najlepszy wybór "na start". To właśnie ten tryb polecamy do codziennych seansów filmów i seriali. Niestety, jak to często bywa, najlepszy nie oznacza idealny. W materiałach SDR obraz okazywał się zbyt ciepły, z mocno wybijającą się czerwienią w balansie bieli. Odwrotne wrażenie mieliśmy przy treściach HDR – tutaj obraz stawał się chłodniejszy niż powinien, z powodu nadmiaru koloru niebieskiego. Do tego dochodzi charakterystyka jasności, która momentami skutkowała prześwietleniami. W praktyce przekładało się to na dość zauważalne błędy w testach kolorów, co jest trudne do zaakceptowania w trybie sygnowanym jako „od twórców”.

Po przeprowadzeniu kalibracji w trybie Filmmaker, udało nam się usunąć większość niepożądanych efektów. W treściach SDR telewizor zachowuje się wręcz wzorowo, a jego błędy odwzorowania barw nie przekraczają wartości 2, co jest wynikiem znakomitym. Trochę gorzej, choć nadal bardzo dobrze, wyglądają za to treści w jakości HDR. Chociaż udało nam się wyeliminować ogromną nienaturalność obrazu, jaka spowodowana była przez zbyt wysoko rozmieszczoną krzywą EOTF, najbardziej wnikliwi obserwatorzy mogą zauważyć, że nie jest ona poprowadzona idealnie. Przebiega ona delikatnie pod krzywą referencyjną, co sugerowałoby, że S85F ma lekkie problemy z pokazaniem wszystkich szczegółów w obrazie. Musimy tutaj od razu zaznaczyć, że jest to bardzo mało prawdopodobne, aby przeciętny widz dopatrzył się jakichkolwiek braków w obrazie. Finalny efekt po kalibracji oceniamy jako wręcz wzorowy.

Poprzez korektę balansu bieli byliśmy w stanie znacząco ograniczyć tendencję C69K / Q6C do przekłamywania barw, co dało bardzo dobry rezultat końcowy. Po kalibracji zniknął problem nadmiernego ocieplenia scen w SDR oraz przesadnego ochładzania obrazu w HDR. Warto jednak bliżej przeanalizować charakterystykę jasności. O ile w treściach SDR trudno mieć większe zastrzeżenia – obraz prezentuje się naprawdę dobrze, zwłaszcza w starszych filmach, programach TV czy na YouTube – o tyle znacznie gorzej wypada to w przypadku treści HDR. Analiza krzywej EOTF sugeruje co prawda, że wszystko jest w porządku, lecz w praktyce (EOTF w filmach) widać ograniczenia samej konstrukcji. Model ten ma tendencję do nadmiernego rozjaśniania drobnych fragmentów kadru, by w innych sytuacjach przygasić całą scenę zbyt mocno. Efekt kalibracji jest więc niezaprzeczalny i w kwestii kolorystyki C69K / Q6C zyskuje naprawdę sporo. Niestety, pewnych ograniczeń wynikających z zarządzania lokalnym wygaszaniem po prostu nie da się przeskoczyć.

Przetwarzanie przejść tonalnych (gradientów) w S85F stoi na wysokim poziomie. Telewizor skutecznie radzi sobie z posteryzacją (efektem "schodkowania" kolorów), nawet w przypadku mocno skompresowanych materiałów, np. z serwisów streamingowych. Korzystanie z tej funkcji wymaga jednak pójścia na pewien kompromis. Zauważyliśmy, że algorytm redukcji szumu jest dość agresywny – już na najniższym ustawieniu potrafi zniwelować naturalne ziarno filmowe, które dla wielu widzów jest częścią estetyki filmu. Ustawienie "Standardowe" wydaje się złotym środkiem, nie powodując widocznej utraty ważnych detali, dlatego możemy je polecić. Odradzamy jednak korzystanie z poziomu "Wysokiego", który oprócz szumu usuwa również pożądane szczegóły, takie jak faktura czy struktura obiektów na ekranie.

Proces skalowania (upscalingu) treści o niższej rozdzielczości działa w S85F bardzo dobrze. Obraz jest wyostrzony i klarowny. Jedyną drobną niedoskonałością, jaką udało nam się zaobserwować, jest sporadyczne, delikatne ząbkowanie (aliasing) na krawędziach. Telewizor wciąż wykazuje też cechy typowe dla tego producenta, czyli aktywny "overscan" (lekkie powiększenie obrazu). Należy o tym pamiętać, zwłaszcza podczas oglądania starszych materiałów, gdyż może to skutkować minimalnym przycięciem oryginalnego kadru.

W kwestii skalowania obrazu, TCL C69K / Q6C wypada całkiem poprawnie. Treści gorszej jakości prezentują się akceptowalnie, a dzięki brakowi problemów z overscanem obraz jest wyświetlany w całości, bez żadnych przycięć. Nie należy jednak liczyć na cuda – materiały w bardzo niskiej jakości nie zyskają tu drugiego życia, gdyż procesor obrazu ma swoje ograniczenia.

Na cienkich liniach i detalach widać charakterystyczne szarpanie, co zdradza brak bardziej zaawansowanych algorytmów poprawy obrazu. Szkoda też, że w C69K / Q6C brakuje funkcji wygładzania przejść tonalnych. W efekcie, w starszych filmach czy materiałach wideo schodkowanie kolorów potrafi być widoczne i przy dłuższym oglądaniu może przeszkadzać.

S85F to model o imponującej szybkości. Wykorzystanie matrycy OLED 120 Hz sprawia, że dynamiczne sceny, zarówno w grach, jak i podczas transmisji sportowych, prezentują się zgodnie z oczekiwaniami: płynnie, ostro i bez utraty czytelności. Kluczową rolę odgrywa tu błyskawiczny czas reakcji pikseli, będący naturalną zaletą technologii OLED. Przejścia między klatkami są natychmiastowe, a obraz pozostaje czysty nawet przy najszybszych ruchach kamery. Obiekty w ruchu, jak piłka na boisku czy auto w scenie pościgu, są czytelne i pozbawione charakterystycznego dla paneli LCD smużenia (tzw. "ogona").

Zastosowanie matrycy 144 Hz w TCL C69K / Q6C to spora zaleta w tej półce cenowej. Stanowi to ważny krok naprzód względem poprzednika (C655 PRO), który oferował tylko 60 Hz w 4K. Różnica jest widoczna zwłaszcza podczas oglądania sportu czy grania – piłka, zawodnicy czy dynamiczna akcja w grach są wyświetlane wyraźniej i bez gubienia szczegółów. Ciekawostką jest również możliwość pracy panelu w 240 Hz (o czym producent oficjalnie nie wspomina) – do tego tematu wrócimy przy okazji trybu dla graczy PC. TCL dodał też funkcję dla fanów filmów: „Wyrazistość ruchów”. Pozwala ona za pomocą dwóch prostych suwaków dostosować obraz do własnych preferencji. Możemy albo zostawić widoczną klatkę filmową, albo postawić na bardzo płynny, "

85F ma na pokładzie praktycznie wszystko, żeby stać się wymarzonym ekranem do grania. Na pokładzie znajdziemy cztery pełnoprawne złącza HDMI 2.1 o przepustowości 48 Gb/s, obsługę VRR (Variable Refresh Rate) oraz ALLM (Auto Low Latency Mode). Do tego dochodzi superszczegółowy Panel Gracza (Game Bar), który w czytelny sposób pokazuje wszystkie kluczowe parametry. Prawdziwą perełką jest jednak funkcja Game Motion Plus. To upłynniacz ruchu dedykowany grom, który sprawia, że animacja jest przyjemniejsza dla oka, a jednocześnie input lag rośnie tylko nieznacznie. To rzadko spotykana i świetnie działająca kombinacja, za którą należą się Samsungowi duże brawa.

No i teraz moment, w którym musimy trochę ponarzekać. Brak Dolby Vision w telewizorach Samsunga jest już standardem, więc nie ma co się łudzić (chyba że coś się zmieni w przyszłości). Niestety, znacznie trudniej wytłumaczyć zniknięcie wsparcia dla HGiG po jednej z aktualizacji oprogramowania. HGiG (HDR Gaming Interest Group) to kluczowy tryb, który pozwala na precyzyjne odwzorowanie jasności w grach HDR, zgodnie z intencją twórców. Bez niego kalibracja HDR w konsoli staje się mniej precyzyjna, przez co możemy skończyć z obrazem zbyt ciemnym w cieniach lub nadmiernie prześwietlonym w jasnych partiach. Być może Samsung naprawi to w kolejnej aktualizacji – mamy na to dużą nadzieję. Bo jeśli HGiG wróci, S85F stanie się telewizorem dla graczy niemal idealnym.

TCL C69K / Q6C to telewizor, który śmiało można nazwać sprzętem stworzonym z myślą o graczach. Mamy tutaj 4K przy 144 Hz, obsługę VRR, automatyczny tryb gry (ALLM) i Dolby Vision Gaming. Do tego dochodzi praktyczny Game Bar, czyli panel z najważniejszymi ustawieniami wyciągniętymi pod rękę – przydatny, gdy w trakcie rozgrywki chcemy coś szybko zmienić (np. proporcje ekranu: Tak, da się!). Na uwagę zasługuje szeroki zakres VRR, sięgający aż 240 Hz. To już jednak opcja głównie dla graczy PC, którzy zejdą z rozdzielczością poniżej natywnego 4K. Wtedy telewizor potrafi rozwinąć skrzydła i pokazać dodatkową płynność, szczególnie w szybkich tytułach e-sportowych. W przypadku konsol zostajemy przy klasycznym limicie 120 Hz, ale i tak możliwości są naprawdę szerokie. Jedyne, do czego można się przyczepić, to lekkie smużenie, które czasem widać w dynamicznych scenach. Poza tym jednak C69K / Q6C oferuje wszystko, czego gracze oczekują od telewizora.