LG OLED G4 vs SAMSUNG OLED S90F (WOLED)

LG G4 gwarantuje niezwykle soczysty efekt HDR, pozwalając uplasować telewizor w ścisłej czołówce. Wyposażenie najwyższego modelu z portfolio producenta na rok 2024 w drugą generację technologii mikrosoczewek (MLA) pozwoliło na uzyskanie maksymalnej jasności na poziomie 1474 nitów w rzeczywistych scenach. Jedynym miejscem, gdzie produkt koreańskiego producenta może ustępować telewizorom LCD z podświetleniem Mini LED, jest moment pojawienia się pełnoekranowej sceny z dużą ilością bieli. Gdyby nie brać pod uwagę ostatniej ze scen, średni wynik byłby jeszcze wyższy. Warto wspomnieć jeszcze o scenach z bardzo drobnymi detalami, gdzie każdy z nich świecił z pełną mocą, co nie jest tak oczywiste w telewizorach niebędących OLED-ami. Połączenie takiej jasności i szerokiego pokrycia palety DCI-P3 sprawia, że materiały HDR angażują niż kiedykolwiek bardziej.

Czy S90F radzi sobie nie tylko z czernią, ale również z jasnymi partiami obrazu? Zdecydowanie tak. Opowieści o OLED-ach jako „ciemnych ekranach” można powoli uznać za mit. Samsung S90F, podobnie jak LG C5 oparty na bardzo zbliżonej matrycy, osiąga jasność przekraczającą 1000 nitów. To wartość w zupełności wystarczająca, by cieszyć się efektownym i dynamicznym obrazem HDR – zarówno w filmach, jak i serialach. Większość przetestowanych przez nas scen prezentuje się znakomicie, z dobrze zarysowanymi światłami i wysokim kontrastem. Oczywiście, technologia OLED nadal ma swoje ograniczenia – przy bardzo jasnych, pełnoekranowych sekwencjach, takich jak testowa plansza z filmu The Meg (5 zdjęcie), telewizor może zauważalnie przyciemnić obraz. Trzeba jednak podkreślić, że tego typu sceny należą do rzadkości. Można uznać, że efekt HDR jest na tyle dobry, że nawet modele OLED z segmentu średniego, jak S90F, mogą zapewnić kinowe wrażenia w domowym salonie.

Najlepszym trybem fabrycznym pod względem reprodukcji kolorów był "Filmmaker". To właśnie nim posługiwaliśmy się podczas naszych testów. Sprawdźmy, jak wyglądała jego charakterystyka przed procesem kalibracji. Biorąc pod lupę jako pierwszy balans bieli, możemy zauważyć znaczną dominantę koloru czerwonego i zielonego. Wynikiem tego był ciepło-żółty odcień obrazu. Właśnie taką charakterystykę zazwyczaj możemy zaobserwować w trybach "Kino", "Filmmaker" czy podobnie brzmiących odpowiednikach. Efekt takiego balansu kolorów był dobrze widoczny zarówno w treściach SDR, jak i HDR, które po przejściu z trybu "Standard" były wybitnie zażółcone. Przejdźmy teraz do dwóch wykresów, które są odpowiedzialne za charakterystykę jasności, a co za tym idzie, kontrastowość obrazu. Pierwszy z nich(Gamma), przedstawiający materiały o standardowej palecie barw, zaprezentował się przyzwoicie. Przez większość czasu średnie tony, i jasne biele odwzorowane były w sposób bardzo poprawny, jednakże widocznie gubił najciemniejsze detale zlewały się w czarną plamę. Z kolei materiały HDR, reprezentowane przez wykres krzywej EOTF, charakteryzowały się znaczącym spadkiem kontrastu, przez mocne podbicie jasności. Problemem okazały się również same kolory jak można zauważyć na wykresie "ColorChecker" gdyż były zauważalnie za mało nasycone.

Samsung S90F, jak większość nowoczesnych telewizorów, oferuje wiele trybów obrazu, ale – zgodnie z naszą testową tradycją – sprawdziliśmy go w tym najlepszym, czyli trybie Filmmaker. Dzięki temu obraz wygląda znacznie naturalniej niż w domyślnych, często przekoloryzowanych ustawieniach. Nie był ani przesadnie nasycony, ani sztucznie wygaszony – po prostu bliżej tego, co powinno się zobaczyć. Oczywiście „poprawniejszy” nie oznacza „idealny”. Nasz egzemplarz S90F miał niestety spore braki w balansie bieli, szczególnie w zakresie koloru niebieskiego, co skutkowało lekko żółtawym filtrem nakładanym na większość scen. Ktoś mógłby powiedzieć, że wygląda to bardziej „filmowo” – bo cieplej – ale nie oszukujmy się, George Lucas nie nagrywał Gwiezdnych wojen w sepii 😉 (porównanie ze sceną znajdziecie jak zawsze poniżej).

Dodatkowo, w materiałach HDR dało się zauważyć problem z zarządzaniem jasnością. Krzywa EOTF pokazała wyraźne „wystrzelenie” jasności – telewizor rozjaśniał obraz mocniej, niż powinien, co sprawiało, że niektóre efekty wyglądały zbyt intensywnie i odbiegały od referencji. Na szczęście część z tych problemów można wyeliminować za pomocą profesjonalnej kalibracji – o jej efektach przeczytacie w dalszej części recenzji.

Producent od wielu lat w swoich telewizorach LG implementuje szerokie wsparcie dla procesu kalibracji. Wykorzystaliśmy więc 2- i 20-punktową regulację skali szarości oraz zaawansowany system CMS (Color Management System) i przystąpiliśmy do pracy. Jak sami możecie zauważyć, dzięki przeprowadzonemu zabiegowi każdy z parametrów uległ znacznej poprawie. Wykorzystanie narzędzi pozwoliło na uzyskanie niezwykle korzystnych efektów, na które składają się: studyjne odwzorowanie barw, odzyskanie detali w ciemnych partiach obrazu, odpowiednia charakterystyka jasności oraz odpowiednie nasycenie kolorów. A tym samym na maksymalne zbliżenie się do obrazu referencyjnego, czyli takiego, jaki widział reżyser filmowy na monitorze podglądowym. Warto zaznaczyć, że telewizory LG G4 jako jedyne pozwalają na jeszcze głębszą ingerencję w jakość obrazu dzięki możliwości kalibracji matrycami 3D LUT. Jest to jednak rozwiązanie rekomendowane tylko dla studiów postprodukcyjnych czy graficznych.

Po kalibracji udało się nam usunąć praktycznie wszystkie wspomniane wcześniej błędy. Starsze filmy w jakości SDR wreszcie wyglądają tak, jak powinny – bez efektu sepii czy sztucznego postarzania obrazu. Klimat klasyków wraca na swoje miejsce (nie ma za co, fani Gwiezdnych wojen), a kolory przestają przypominać filtr z Instagrama.

Jedną z kluczowych zmian była też poprawa charakterystyki jasności w treściach HDR. Udało nam się zapanować nad krzywą EOTF w niemal referencyjny sposób. Owszem, najbardziej wymagający użytkownicy mogą dopatrzyć się minimalnych odchyleń w jasności, ale szczerze – większość widzów nawet tego nie zauważy. I nic dziwnego, bo zdecydowana większość błędów mieści się poniżej wartości ΔE 3, czyli poniżej progu widzialności. Po kalibracji S90F (WOLED) staje się naprawdę świetnym wyświetlaczem – takim, na którym można cieszyć się z niemal idealnego obrazu.

Testowany telewizor nie poradził sobie najlepiej w przypadku materiałów bogatych w przejścia tonalne, w skutku czego mogliśmy zaobserwować mocny efekt posteryzacji. Istnieje jednak częściowe remedium na tę dolegliwość. Producent bowiem wyposażył LG G4 w system wygładzania o nazwie "Łagodna Gradacja", który możemy zastosować na trzech poziomach: Niska, Średnia oraz Wysoka. Każda z tych opcji gwarantuje dość wysoką skuteczność wygładzania na jasnych kolorach, jednakże niską na ciemniejszych. Zalecamy stosowanie przede wszystkim tej pierwszej z uwagi na to, że dwie pozostałe ingerują w intencje reżyserskie, usuwając ziarno filmowe.

Podczas oglądania materiałów o niższej jakości niezwykle istotna jest sprawność telewizora podczas upscalingu. Obraz z testowanego telewizora jest ostry i wyraźny. Należy jednak zwrócić uwagę na postrzępione krawędzie drobnych detali oraz drobne problemy wokół postaci, takie jak tworzenie się efektu aureoli, co dzieje się przez wyostrzenie narzucane przez LG G4 nawet gdy na suwaku podamy najniższą wartość, czyli 0. Warto zauważyć, że jest to pewna zmiana w stosunku do LG G3, który nie narzucał tak mocnego wyostrzenia obrazu, nawet przy ustawieniu odpowiedniego suwaka na pozycję 0.

Obróbka cyfrowa obrazu w S90F:

Na szczęście Samsung, jak w większości swoich modeli, tak i w S90F potrafi skutecznie poradzić sobie z niechcianym efektem posteryzacji. Funkcja odpowiedzialna za ten element to redukcja szumów, która całkiem nieźle wygładza przejścia tonalne i eliminuje nienaturalne łączenia kolorów – oczywiście w ramach swoich możliwości. Niestety, działa dość agresywnie, więc korzystanie z niej wiąże się z kompromisami. Oprócz poprawy gradacji może też usunąć ziarno filmowe czy delikatnie zmiękczyć rysy twarzy. W tym przypadku wybór należy do Was – czy wolicie bardziej „czysty” obraz, czy zależy Wam na zachowaniu oryginalnej tekstury materiału.

Skalowanie obrazu w S90F:

W tegorocznym modelu Samsung zastosował autorski procesor AI – NQ4 Gen3, który naprawdę nieźle radzi sobie z upscalingiem. Na naszych scenach testowych telewizor skutecznie „podciągał” niższą jakość w kierunku sztucznego 4K – obraz był przyjemniejszy w odbiorze, a różnice w ostrości między natywną a skalowaną treścią były niewielkie. Niestety, za całą tą AI-marketingową fasadą kryje się pewna niedoróbka. S90F nie radzi sobie z overscanem. Jeśli sięgniecie po naprawdę archiwalne materiały – np. kasetę VHS ze ślubu rodziców – musicie liczyć się z tym, że dolna część obrazu może zostać ucięta. Funkcja adaptacji obrazu do rozdzielczości po prostu tu nie zadziała tak, jak powinna.

Maksymalne odświeżanie, jakie jesteśmy w stanie ustawić w LG G4, wynosi 144 Hz. Naturalnie jest to możliwe tylko i wyłącznie po podpięciu telewizora LG G4 do bardzo mocnego PC-ta. W innym przypadku będziemy operować na maksymalnym odświeżaniu wynoszącym 120 Hz, które jest zalecane, jeśli chcemy oglądać przede wszystkim sport czy materiały posiadające dużą dynamikę ruchu. Dla osób wymagających wysokiej płynności obrazu producent zaimplementował wielostopniowy upłynniacz ruchu nazwany "TrueMotion". Został on podzielony na dwa osobne suwaki regulujące ostrość obrazów ruchomych (De-Blur) oraz drgania (De-Judder). Oba suwaki możemy ustawić w zakresie od 0 do 10, przy czym każdy stopień wpływa na stopień upłynnienia, dlatego każdy może znaleźć swój złoty środek.

Matryca LG OLED G4 charakteryzuje się średnim czasem reakcji wynoszącym 0,78 ms (co bezpośrednio wynika z naszych pomiarów), który pozwala na osiągnięcie niezwykle czystego obrazu, nieosiągalnego dla telewizorów LCD, których czas reakcji wynosi nawet kilkanaście ms. Doskonale widać to na zdjęciach z "UFO Test", pokazujących brak jakiejkolwiek smugi ciągnącej się za obiektem. Co więcej, LG OLED G4 test wykazał, że telewizor oferuje możliwość precyzyjnego dostosowania funkcji upłynniania ruchu, co pozwala użytkownikom na wybór idealnego poziomu interpolacji obrazu. To szczególnie doceniliśmy przy szybkich akcjach w grach wideo, gdzie LG G4 poradził sobie wyjątkowo dobrze, minimalizując wszelkie rozmycia. Dzięki technologii OLED, ten model eliminuje tzw. ghosting, co sprawia, że obraz pozostaje wyraźny nawet w najbardziej dynamicznych scenach sportowych czy filmowych​.

S90F naprawdę świetnie radzi sobie z ruchem – w końcu to OLED z matrycą 144 Hz, więc sport i gry wyglądają na nim po prostu rewelacyjnie. Obraz jest płynny, czysty i nie ma tu miejsca na jakieś powidoki czy rozmycia, które czasem straszą na tańszych LCD.

Telewizor został też wyposażony w ustawienia płynności obrazu, które pozwalają dostosować wszystko pod siebie. Mamy redukcję rozmycia i redukcję drgań – można to ustawić tak, żeby obraz był superpłynny (aż do tego mydlanego efektu), albo bardziej kinowy, z klasyczną „skokowością” 24 klatek. Wybór należy do was, Samsung niczego nie narzuca.

Telewizor LG G4 wspiera wszystkie funkcje, które składają się na standard HDMI 2.1. Podczas testów każda z nich aktywowała się bez najmniejszego problemu, co pozwala uznać telewizor za stworzony do gier. Ich działanie z pewnością będzie docenione zarówno przez użytkowników konsol, jak i osoby podłączające LG G4 do komputera. Należy również wspomnieć o poprawnej implementacji trybu HGIG (HDR Gaming Interest Group), dzięki czemu gry masterowane do jasności większej niż maksymalna luminancja telewizora LG G4 będą poprawnie mapować tony, a obraz gry pozostanie wierny oryginałowi.

Miłym akcentem jest również istnienie specjalnego GameBar, który w każdej chwili możemy wywołać w celu sprawdzenia parametrów gry, ale co najważniejsze, szybkiej ich zmiany. Co ważniejsze, włączenie technologii VRR nie pogarsza kontrastu, co jest bardzo częste w telewizorach posiadających wygaszanie strefowe czy podświetlenie Mini LED. Oczywiście jest to zasługa samego panelu OLED, charakteryzującego się samoemisyjnością pikseli. Z redakcyjnego obowiązku wspomnimy jedynie o drobnym migotaniu szarości, co jest jednak niejako normą po włączeniu VRR.

Słowem podsumowania, LG G4, jak praktycznie wszystkie telewizory OLED, jest idealnym produktem do wszelkiej maści gier i rozgrywek sieciowych. Dzięki pełnoprawnym złączom HDMI 2.1 z pełną przepustowością 48 Gbit, funkcje takie jak VRR, ALLM, G-Sync, FreeSync czy rozgrywka w HDR Dolby Vision będą dawać dużo radości.

Jeśli chodzi o funkcje gamingowe – S90F nie mamy absolutnie nic do zarzucenia. Poza brakiem Dolby Vision, co w przypadku Samsunga jest już normą. Telewizor działa w 144 Hz, ma cztery porty HDMI 2.1, więc bez problemu podłączycie więcej niż jedną konsolę albo PC. Na pokładzie znajdziemy też Game Bar – praktyczne narzędzie, które pozwala szybko podejrzeć ustawienia obrazu, stan VRR, tryb ALLM i inne przydatne opcje. Na wyróżnienie zasługuje też Game Motion Plus – czyli autorski upłynniacz Samsunga, który jako jedyny faktycznie działa sensownie w grach. Obraz sprawia wrażenie płynniejszego, ale bez sztucznego efektu czy spowolnień.

Warto też wspomnieć o funkcji HGiG, która – co może być lekkim zaskoczeniem – działa poprawnie. Piszemy o tym, bo Samsung w jednej z ostatnich aktualizacji coś wyraźnie popsuł i w części modeli opcja odpowiadająca za HGiG po prostu... znika z menu. Ustawienie jej staje się wręcz niemożliwe. Na szczęście nasz egzemplarz S90F tego problemu nie miał, ale sytuacja jest dynamiczna, więc warto mieć to na uwadze i regularnie sprawdzać dostępność nowych wersji oprogramowania i informacji od producenta.