Philips OLED809/819 vs Samsung DU7192 (VA)

Philips OLED 809 dostarcza bardziej niż zadowalającego efektu HDR. Telewizor jest w stanie w prawie każdej scenie wygenerować luminancję przekraczającą 900 nitów, a niekiedy nawet ponad 1000. Jest to wynik pozwalający w pełni doświadczyć materiałów z szerokim zakresem tonalnym. Jedynym momentem, gdy Philips OLED 809 nie jest w stanie wygenerować wyższej jasności, jest scena z filmu „The Meg”, posiadająca dużą ilość jaskrawej bieli na większej części ekranu. Nie można jednak powiedzieć, że jest to wynik słaby, gdyż stanowi spory progres w stosunku do poprzednika. Ogólnie rzecz biorąc, takie wartości dla matryc OLED produkcji LG Display, nieposiadających technologii MLA, są bardzo, ale to bardzo dobre. W połączeniu z wysokim pokryciem palety DCI-P3 pozwalają na doświadczenie efektu HDR w rewelacyjnym wymiarze. Philips OLED 809 test wykazał, że telewizor ten obsługuje popularne formaty HDR, takie jak Dolby Vision i HDR10+.

Na wykresach luminacji szczytowa jasność telewizora wynosi około 280 nitów. Niestety, taka wartość jest zbyt niska, aby w pełni cieszyć się efektami HDR, które wymagają znacznie wyższej luminancji. W testowanych materiałach, takich jak The Meg czy Gemini Man, brak odpowiedniej jasności sprawia, że magia HDR zostaje mocno ograniczona, a szczegóły w jaśniejszych partiach obrazu nie są wystarczająco wyeksponowane. Dla użytkowników korzystających głównie z treści SDR, ten poziom jakości może być akceptowalny ale zdecydowanie jest to za mało jeżeli chodzi o HDR. Dodatkowo, pokrycie palety barw DCI-P3 wynoszące 82% nie sprzyja prezentowaniu treści HDR w pełnej krasie. Ograniczona gama kolorów utrudnia telewizorowi odwzorowanie żywych i zróżnicowanych barw, co jest kluczowe dla uzyskania wrażeń bliskich kinowym.

Najlepszym trybem fabrycznym, na którym wykonywaliśmy wszystkie nasze testy, był "Filmmaker", co jest już raczej standardem w telewizorach tego producenta. Sprawdźmy jednak, jak wyglądała jego charakterystyka przed przystąpieniem do procesu kalibracji. Pierwszym aspektem, któremu się przyjrzymy, jest balans bieli, gdyż mimo że niepozorny, to od niego zależy, czy obraz będzie pozbawiony wszelkiego rodzaju zafarbów. Wykres jasno pokazuje, że zarówno w materiałach SDR, jak i HDR, zdecydowaną dominacją odznaczyły się dwa kolory: czerwony i zielony, co spowodowało mocny żółty zafarb, który był wszechobecny na całym obrazie. Doskonale to widać na palecie "ColourChecker", gdzie wszystkie barwy powędrowały w kierunku swoich cieplejszych odpowiedników. Drugą rzeczą, którą weźmiemy pod lupę, są naszym zdaniem dwa najważniejsze wykresy w kontekście oceny jakości obrazu: gamma oraz krzywa EOTF. Obie mają za zadanie utrzymać odpowiednią jasność oraz kontrastowość. Pierwszy z nich służy do opisywania poziomu jasności w materiałach SDR, zaś drugi ukazuje tempo wzrostu luminancji. Analizując pierwszy z nich, możemy zauważyć, że został on niezwykle obniżony względem wartości referencyjnej zaznaczonej pomarańczową linią. Taki stan rzeczy skutkował przede wszystkim gwałtownym wzrostem jasności oraz znacznym obniżeniem kontrastu, wręcz nieprzypominającym tego z telewizorów OLED. Krzywa EOTF wykazała się większą "rozwagą" i jedynie w delikatny sposób rozjaśniała całość obrazu do 50% maksymalnej jasności.

Najlepszym trybem fabrycznym, na którym opieraliśmy się podczas testów, okazał się „Filmmaker”. Choć jest to tryb najbardziej zbliżony do zamysłu twórców filmów, nie obyło się bez pewnych niedoskonałości. Na wykresie balansu bieli zarówno w SDR, jak i HDR wyraźnie widać dominantę koloru czerwonego, co skutkuje znacznymi zażółceniami, szczególnie widocznymi na bielach oraz twarzach aktorów. W trybie HDR dodatkowo pojawia się lekka dominacja zieleni, która jednak nie ma tak dużego wpływu na odbiór obrazu. Gamma, odpowiedzialna za jasność w materiałach SDR, wypadła dość dobrze, ale z jednym poważnym zastrzeżeniem. W najciemniejszych partiach obrazu była zbyt niska, co powodowało nadmierne rozjaśnienia tych scen, pozbawiając film dramatyzmu i kontrastu. W przypadku HDR balans bieli pozostaje na podobnym poziomie, jednak uwagę zwraca wykres krzywej EOTF. Na początku krzywa wyraźnie się wybrzusza, co prowadzi do mocnego rozjaśnienia najciemniejszych scen. Następnie wynik gwałtownie spada poniżej linii referencyjnej, co skutkuje zbyt ciemnym obrazem i utratą dynamiki w jaśniejszych partiach.

Podsumowując, tryb „Filmmaker” mimo swoich zalet, wymaga dopracowania – zwłaszcza w kwestii balansu bieli i poprawnego zarządzania jasnością w najciemniejszych oraz najjaśniejszych partiach obrazu. W obecnej formie może on być akceptowalny dla mniej wymagających użytkowników, ale dla widzów oczekujących precyzyjnego odwzorowania obrazu może pozostawiać sporo do życzenia.

Philips, tak samo jak większość czołowych producentów, od lat udostępnia zaawansowane narzędzia pozwalające na proces kalibracji. Znajdziemy tu więc 2- i 20-punktową regulację skali szarości oraz zaawansowany system CMS (Color Management System). Jak sami możecie spostrzec, przyniosło to niezwykle korzystne rezultaty i gruntownie zmieniło postrzegany obraz. Praktycznie każdy z przytoczonych wyżej elementów przeszedł metamorfozę i został sprowadzony do swojej naturalnej postaci. Szczególnie jest to widoczne na palecie "ColourChecker", gdzie zmierzone próbki harmonijnie są na swoich miejscach. Trzeba przyznać, że balans bieli wyszedł nad wyraz dobrze, dzięki czemu będziemy mogli cieszyć się czystym obrazem pozbawionym jakiejkolwiek tinty zarówno w materiałach SDR, jak i HDR. Największa bolączka OLED809, czyli gamma, została odpowiednio wymodelowana i tylko gdzieniegdzie wykazuje drobne błędy, które nie będą rzutować na całość. Krzywa EOTF została natomiast pozbawiona tego delikatnego rozjaśnienia i teraz prezentuje się wręcz referencyjnie.

Nawet w przypadku swoich niższych modeli Samsung oferuje rozbudowane narzędzia do kalibracji obrazu, co pozwala na znaczne poprawienie fabrycznych ustawień. Podjęliśmy się tego zadania, a rezultaty okazały się bardziej niż zadowalające. Balans bieli, który wcześniej charakteryzował się silnym zażółceniem zarówno w SDR, jak i HDR, został znacząco poprawiony. Choć można zauważyć drobne odchylenia od normy, ogólny efekt jest znacznie czystszy i bardziej naturalny niż przed kalibracją. Dzięki temu biele i odcienie skóry prezentują się o wiele lepiej. Udało nam się także odpowiednio wymodelować gammę w materiałach SDR, co pozwala na uzyskanie maksymalnego kontrastu, jaki jest w stanie zaoferować ten telewizor. Krzywa EOTF, odpowiedzialna za materiały HDR, również została poprawiona – obraz nie jest już rozjaśniany ani przyciemniany w sposób tak drastyczny, jak miało to miejsce przed kalibracją. Mimo tych sukcesów, materiały HDR wciąż zmagają się z wysokimi wartościami błędów deltaE. Główna przyczyna leży w ograniczonej jasności telewizora, która nie pozwala na pełne oddanie dynamiki treści HDR. Pomimo tego, po kalibracji obraz jest wyraźnie lepszy i bardziej zbliżony do zamysłu twórców treści. Dla użytkowników poszukujących możliwie najlepszej jakości w tej klasie sprzętu, kalibracja jest zdecydowanie zalecana.

Philips OLED 809 nie poradził sobie najlepiej w teście płynności przejść tonalnych. Przechodząc do części testu, gdzie sprawdzamy zachowanie algorytmów telewizora, ponownie sprawdzimy funkcję odpowiedzialną za usuwanie posteryzacji. Faktycznie, taka funkcja istnieje w menu i posiada kilka dostępnych opcji. Jak możecie zaobserwować na zdjęciu po lewej stronie, mimo że jej obecność została przez nas potwierdzona, nie jest użyteczna. Jedynie na najwyższym ustawieniu dobrze usuwa niepłynności, jednakże rozmywa przy tym cały obraz. Dlatego też jest w ogóle nieużyteczna.

Nie raz i nie dwa zdarza się Wam i nam oglądać materiały o niższej jakości. W tym przypadku jakość algorytmów upscalujących obraz może mieć tutaj zbawienne działanie. Musimy przyznać, że te zaimplementowane w OLED 809 działają dość sprawnie i podnoszą jakość obrazu bez widocznych artefaktów. Można zauważyć jedynie lekkie strzępienie się krawędzi, jednakże raczej nie będzie to widoczne podczas normalnego oglądania.

Funkcja wygładzania przejść tonalnych działa w dwóch trybach – „wyłączony” i „auto”. Wyłączenie powoduje problemy z gradacją, podczas gdy tryb „auto” zapewnia płynne przejścia, ale kosztem efektu ziarna i detali, które często są rozmywane. Ze względu na te ograniczenia nie zalecamy używania tej funkcji, co potwierdzają nasze testy, przeprowadzone przy jej wyłączeniu.

Skalowanie materiałów o niższej rozdzielczości w tym modelu nie zachwyca. Detale są rozmyte, a krawędzie obiektów mogą zawierać artefakty. To ograniczenie sprawia, że telewizor lepiej sprawdzi się w przypadku treści w wyższej rozdzielczości.

Maksymalne odświeżanie, jakie jesteśmy w stanie ustawić w testowanym telewizorze, to 144 Hz. Taką wartość jesteśmy w stanie osiągnąć po podpięciu do naprawdę mocnego PC-ta. W przypadku konsol czy telewizji wszystko zostaje po staremu i ma. Dla osób, które wymagają wysokiej płynności ruchu lub nie lubią charakterystycznego szarpania filmów nagranych w 24 kl/s, producent przygotował dość rozbudowany system upłynniania ruchu. W dedykowanej zakładce znajdziemy suwak „Płynność” odpowiadający za eliminowanie szarpania oraz „Redukcję rozmycia”, który pomoże w zwiększeniu ostrości dynamicznych elementów. Funkcja działa bardzo dobrze i granularnie, tzn. każde z ustawień ma realny wpływ na postrzeganie ruchu. Wspominamy także, że działa ona przy odświeżaniu 120 Hz, gdyż działa on na wielokrotności materiałów filmowych czy telewizyjnych. Dzięki tak rozbudowanemu zestawowi każdy użytkownik znajdzie swój złoty środek. Na zdjęciu prezentujemy nasz wybór, czyli lekkie upłynnienie bez efektu opery mydlanej.

Na ruch mają wpływ nie tylko ustawienia w telewizorze, ale także sam czas reakcji matrycy. Telewizory OLED charakteryzują się najlepszym na rynku czasem reakcji, który w przypadku 809 wynosi ok. 0,1 ms. Nie ma matryc IPS/ADS czy tym bardziej VA, które by w znaczący sposób zbliżyły się do wyników paneli organicznych.

Mimo że Samsung DU7192 jest najniższym modelem w ofercie producenta, wyposażono go w system upłynniania ruchu. Choć funkcjonalność tego rozwiązania jest znacznie okrojona w porównaniu do droższych modeli, sama jego obecność wyróżnia telewizor na tle konkurencji w tej półce cenowej. Telewizor obsługuje maksymalne odświeżanie na poziomie 60 Hz, co wystarcza do komfortowego oglądania filmów i seriali, ale może być niewystarczające dla dynamicznych treści, takich jak sport. W menu upłynniania ruchu znajdziemy m.in. funkcję „Redukcja drgań”. Niestety, jej działanie pozostawia wiele do życzenia – niezależnie od ustawienia, obraz zachowuje charakterystyczne rwanie znane z materiałów nagranych w 24 klatkach na sekundę, co sprawia, że funkcja ta praktycznie nie spełnia swojej roli.

Telewizor Philips OLED 809 wspiera wszystkie technologie wchodzące w skład standardu HDMI 2.1, i w trakcie przeprowadzania naszych testów każda z nich aktywowała się bez najmniejszego problemu. Dlatego też musimy stwierdzić, że telewizor ten idealnie nada się dla wszystkich graczy, zarówno tych wykorzystujących konsolę, jak i komputer. Warto wspomnieć, że producent zdecydował się na implementację trybu HGIG, które stanowi świetną alternatywę dla Dolby Vision, które niestety w OLED809, jest niegrywalne przez bardzo wysoki input lag.

Ukłonem w stronę graczy jest również wyposażenie telewizora w dedykowany dla nich GameBar, który pozwala na monitorowanie bieżących parametrów rozgrywki oraz szybką zmianę ustawień. Znajdziemy tam również funkcję włączenia celownika, który będzie bardzo przydatny podczas strzelania z karabinu snajperskiego, ale z tzw. biodra. Poza tym możemy odnaleźć także funkcję wzmocnienia cieni dla lepszej widoczności w cieniach oraz filtr kolorów dla graczy z niepełnosprawnością wzroku.

Podsumowując, OLED 809 stanowi bardzo dobre i wszechstronne urządzenie dla graczy. Każda osoba, która zakupi ten telewizor w celu grania na nim, nie musi się martwić o cokolwiek, gdyż jest on po prostu stworzony do grania. Tym bardziej, że funkcje takie jak VRR, ALLM, G-Sync, FreeSync czy rozgrywka w HDR Dolby Vision pozwolą na jeszcze większe wczucie się w ulubiony tytuł. Na koniec dodamy jeszcze, że jedynym minusem telewizora w trybie gry jest sztuczne wyostrzenie obrazu, niezależnie od ustawień, i nie da się go "zmiękczyć".

Samsung DU7192 został wyposażony w złącza HDMI 2.0, co jest spodziewane w tej klasie cenowej. Ograniczenie to oznacza brak wsparcia dla pełnych możliwości konsol najnowszej generacji, takich jak technologie VRR. Telewizor oferuje jedynie podstawową funkcję dla graczy – automatyczne przełączanie w tryb niskiego opóźnienia (ALLM), oraz obsługę podstawowego HDR dla gier w standardzie HGiG. HGiG pozwala na wyświetlanie treści HDR w grach zgodnie z wytycznymi producentów, jednak ograniczona jasność telewizora nie pozwala w pełni cieszyć się efektami, jakie oferuje ten standard. Niestety, zabrakło takich udogodnień jak GameBar, który jest coraz częściej spotykany nawet w tańszych modelach i znacznie ułatwia szybkie dostosowanie ustawień pod gry. Obecność tej funkcji mogłaby znacząco podnieść komfort użytkowania, szczególnie wśród osób, które często zmieniają tryby wyświetlania.