Samsung Neo QLED QN85D / QNX1D vs SAMSUNG OLED S90F (WOLED)

Samsung QN85D pozostawia nas z mieszanymi odczuciami, jeśli chodzi o jakość HDR. Potrafi błysnąć w syntetycznych testach luminacji, osiągając nawet 1000 nitów – co sprawia, że sceny takie jak te z filmu 'The Meg' czy początek 'Life of Pi', gdzie ekran jest cały jasny, wyglądają naprawdę imponująco. Jednak w praktyce urządzenie ma swoje ograniczenia – szczególnie kiedy na ekranie pojawiają się mniejsze jasne elementy. W takich momentach jasność wyraźnie spada, a efekt HDR traci na sile. Przy jasnościach w okolicach 200-300 nitów, magia HDR po prostu zanika, nie przynosząc spektakularnych efektów. Nie jest jednak tak, że telewizor kompletnie zawodzi – pokrycie palety barw DCI-P3 na poziomie 95% jest całkiem przyzwoite, choć nie wyróżnia się na tle najlepszych konkurentów. Kolory są dobrze odwzorowane, ale widać, że HDR mógłby robić większe wrażenie, gdyby udało się lepiej kontrolować jasność.

Czy S90F radzi sobie nie tylko z czernią, ale również z jasnymi partiami obrazu? Zdecydowanie tak. Opowieści o OLED-ach jako „ciemnych ekranach” można powoli uznać za mit. Samsung S90F, podobnie jak LG C5 oparty na bardzo zbliżonej matrycy, osiąga jasność przekraczającą 1000 nitów. To wartość w zupełności wystarczająca, by cieszyć się efektownym i dynamicznym obrazem HDR – zarówno w filmach, jak i serialach. Większość przetestowanych przez nas scen prezentuje się znakomicie, z dobrze zarysowanymi światłami i wysokim kontrastem. Oczywiście, technologia OLED nadal ma swoje ograniczenia – przy bardzo jasnych, pełnoekranowych sekwencjach, takich jak testowa plansza z filmu The Meg (5 zdjęcie), telewizor może zauważalnie przyciemnić obraz. Trzeba jednak podkreślić, że tego typu sceny należą do rzadkości. Można uznać, że efekt HDR jest na tyle dobry, że nawet modele OLED z segmentu średniego, jak S90F, mogą zapewnić kinowe wrażenia w domowym salonie.

Telewizor Samsung QN85D został przetestowany w najlepszym dostępnym trybie – Filmmaker. Choć można by się spodziewać, że jego nazwa sugeruje tryb idealnie dostosowany do filmów, to niestety ma on kilka istotnych problemów.

Jeśli chodzi o balans bieli dla materiałów w rozdzielczości HD, widoczna jest wyraźna dominacja czerwieni i niebieskiego, co sprawia, że cały obraz wpada w różowawe odcienie – potwierdzają to również testy Colour Checker. Efekt ten powoduje, że naturalność odcieni skóry i wielu innych elementów zostaje zaburzona, co jest szczególnie widoczne na bardziej wymagających scenach. Początkowo balans bieli dla treści 4K HDR wydaje się poprawny, ale na końcu wykresu pojawia się znaczący skok w odcieniach niebieskiego, który odbija się na ostatecznej jakości obrazu, sprawiając, że kolory stają się nienaturalne.

Charakterystyka jasności gamma również nie jest idealna – choć generalnie trzyma się blisko wartości referencyjnej, widoczny jest lekki spadek poniżej poziomu 2.4, co może wpłynąć na postrzeganą głębię cieni. Krzywa EOTF odpowiedzialna za materiały 4K nie prezentuje się lepiej. Widać tu wyraźne podbicie w stosunku do krzywej referencyjnej, co prowadzi do przesadnego rozjaśnienia obrazu w niektórych partiach, a tym samym tracimy filmowy charakter, który tryb Filmmaker powinien zapewniać. Choć początkowo wydawać by się mogło, że efekt jest filmowy, niestety ilość błędów w odwzorowaniu barw i jasności jest zbyt duża, by można było nazwać go bezbłędnym.

Samsung S90F, jak większość nowoczesnych telewizorów, oferuje wiele trybów obrazu, ale – zgodnie z naszą testową tradycją – sprawdziliśmy go w tym najlepszym, czyli trybie Filmmaker. Dzięki temu obraz wygląda znacznie naturalniej niż w domyślnych, często przekoloryzowanych ustawieniach. Nie był ani przesadnie nasycony, ani sztucznie wygaszony – po prostu bliżej tego, co powinno się zobaczyć. Oczywiście „poprawniejszy” nie oznacza „idealny”. Nasz egzemplarz S90F miał niestety spore braki w balansie bieli, szczególnie w zakresie koloru niebieskiego, co skutkowało lekko żółtawym filtrem nakładanym na większość scen. Ktoś mógłby powiedzieć, że wygląda to bardziej „filmowo” – bo cieplej – ale nie oszukujmy się, George Lucas nie nagrywał Gwiezdnych wojen w sepii 😉 (porównanie ze sceną znajdziecie jak zawsze poniżej).

Dodatkowo, w materiałach HDR dało się zauważyć problem z zarządzaniem jasnością. Krzywa EOTF pokazała wyraźne „wystrzelenie” jasności – telewizor rozjaśniał obraz mocniej, niż powinien, co sprawiało, że niektóre efekty wyglądały zbyt intensywnie i odbiegały od referencji. Na szczęście część z tych problemów można wyeliminować za pomocą profesjonalnej kalibracji – o jej efektach przeczytacie w dalszej części recenzji.

Po profesjonalnej kalibracji trybu Filmmaker w telewizorze Samsung QN85D zauważalna jest znacząca poprawa, zwłaszcza w przypadku treści HD/SDR. Balans bieli został całkowicie pozbawiony poważnych błędów, a charakterystyka jasności dla tego typu treści została znacznie skorygowana, co pozwala na uzyskanie bardziej naturalnego i realistycznego obrazu. Telewizja, filmy na YouTube i inne materiały HD wyglądają teraz znacznie lepiej, z odpowiednio zrównoważonymi kolorami i bez przesadnych odcieni, które wcześniej psuły odbiór.

Największe problemy dotyczą jednak treści 4K HDR. Mimo przeprowadzonej kalibracji trudno tu mówić o poważnej poprawie w balansie bieli – różnice są kosmetyczne, a nie kluczowe. Jasność, za którą odpowiada krzywa EOTF, na pierwszy rzut oka wydaje się być ustawiona zgodnie z poziomem referencyjnym w syntetycznych testach, ale ma swoje ograniczenia przy rzeczywistym użytkowaniu w filmach. Kiedy analizujemy krzywą EOTF w rzeczywistych scenach filmowych, widać, jak telewizor ma trudności z utrzymaniem spójności jasności. Efekt jest taki, że mieszane sceny nadal mają podbite najciemniejsze elementy, co prowadzi do przesadnych kontrastów, a zupełnie ciemne sceny pozostają zbyt ciemne, co negatywnie wpływa na widoczność szczegółów.

Po kalibracji udało się nam usunąć praktycznie wszystkie wspomniane wcześniej błędy. Starsze filmy w jakości SDR wreszcie wyglądają tak, jak powinny – bez efektu sepii czy sztucznego postarzania obrazu. Klimat klasyków wraca na swoje miejsce (nie ma za co, fani Gwiezdnych wojen), a kolory przestają przypominać filtr z Instagrama.

Jedną z kluczowych zmian była też poprawa charakterystyki jasności w treściach HDR. Udało nam się zapanować nad krzywą EOTF w niemal referencyjny sposób. Owszem, najbardziej wymagający użytkownicy mogą dopatrzyć się minimalnych odchyleń w jasności, ale szczerze – większość widzów nawet tego nie zauważy. I nic dziwnego, bo zdecydowana większość błędów mieści się poniżej wartości ΔE 3, czyli poniżej progu widzialności. Po kalibracji S90F (WOLED) staje się naprawdę świetnym wyświetlaczem – takim, na którym można cieszyć się z niemal idealnego obrazu.

Sprawdzając płynność przejść tonalnych w materiałach o niskiej rozdzielczości na telewizorze Samsung QN85D, warto zwrócić uwagę na funkcję redukcji szumów, która znacząco poprawia problematyczne przejścia tonalne. Z drugiej strony, ta funkcja ma też swoje minusy – usuwa ziarno filmowe, które jest ważnym elementem wielu produkcji, nadającym im autentyczności, a ponadto potrafi zmiękczyć obraz. Może się to podobać, jeśli ktoś preferuje bardziej wygładzony obraz, jednak dla miłośników autentycznego wyglądu filmów, korzystanie z tej funkcji powinno być przemyślane.

Jeśli chodzi o skalowanie obrazu, telewizor wypada bardzo dobrze. Postać modelki została przedstawiona w sposób poprawny, bez zauważalnych zniekształceń, a gałęzie w tle nie mają nadmiernej sztucznej ostrości, co często bywa problemem przy skalowaniu materiałów o niższej rozdzielczości. Widać tutaj wysokie możliwości procesora obrazu, który potrafi skutecznie przetworzyć materiały o niższej jakości, zapewniając dobrą jakość końcową.

Obróbka cyfrowa obrazu w S90F:

Na szczęście Samsung, jak w większości swoich modeli, tak i w S90F potrafi skutecznie poradzić sobie z niechcianym efektem posteryzacji. Funkcja odpowiedzialna za ten element to redukcja szumów, która całkiem nieźle wygładza przejścia tonalne i eliminuje nienaturalne łączenia kolorów – oczywiście w ramach swoich możliwości. Niestety, działa dość agresywnie, więc korzystanie z niej wiąże się z kompromisami. Oprócz poprawy gradacji może też usunąć ziarno filmowe czy delikatnie zmiękczyć rysy twarzy. W tym przypadku wybór należy do Was – czy wolicie bardziej „czysty” obraz, czy zależy Wam na zachowaniu oryginalnej tekstury materiału.

Skalowanie obrazu w S90F:

W tegorocznym modelu Samsung zastosował autorski procesor AI – NQ4 Gen3, który naprawdę nieźle radzi sobie z upscalingiem. Na naszych scenach testowych telewizor skutecznie „podciągał” niższą jakość w kierunku sztucznego 4K – obraz był przyjemniejszy w odbiorze, a różnice w ostrości między natywną a skalowaną treścią były niewielkie. Niestety, za całą tą AI-marketingową fasadą kryje się pewna niedoróbka. S90F nie radzi sobie z overscanem. Jeśli sięgniecie po naprawdę archiwalne materiały – np. kasetę VHS ze ślubu rodziców – musicie liczyć się z tym, że dolna część obrazu może zostać ucięta. Funkcja adaptacji obrazu do rozdzielczości po prostu tu nie zadziała tak, jak powinna.

Telewizor Samsung QN85D wyposażono w matrycę o odświeżaniu 120 Hz, co powinno zadowolić zarówno graczy, jak i fanów sportu, oferując płynny i dynamiczny obraz. Dostępne są opcje poprawy płynności, takie jak funkcja redukcji rozmycia i drgań, która umożliwia precyzyjne dostosowanie płynności ruchu w 10-stopniowej skali. Redukcja rozmycia zwiększa ostrość szybko poruszających się obiektów, co sprawia, że sceny akcji stają się bardziej czytelne, podczas gdy redukcja drgań wygładza ruch, eliminując efekt "szarpania". Smużenie jest generalnie dobrze kontrolowane, choć zdarzają się drobne niedociągnięcia, które mogą być widoczne przy bardziej wymagających scenach, szczególnie kiedy obiekt porusza się na ciemnym tle. Dodatkowo, telewizor oferuje funkcję BFI (Black Frame Insertion) przy częstotliwości 60 Hz, która może znacząco poprawić wrażenia związane z płynnością ruchu, jednak kosztem migotania obrazu, co może być uciążliwe dla niektórych użytkowników.

S90F naprawdę świetnie radzi sobie z ruchem – w końcu to OLED z matrycą 144 Hz, więc sport i gry wyglądają na nim po prostu rewelacyjnie. Obraz jest płynny, czysty i nie ma tu miejsca na jakieś powidoki czy rozmycia, które czasem straszą na tańszych LCD.

Telewizor został też wyposażony w ustawienia płynności obrazu, które pozwalają dostosować wszystko pod siebie. Mamy redukcję rozmycia i redukcję drgań – można to ustawić tak, żeby obraz był superpłynny (aż do tego mydlanego efektu), albo bardziej kinowy, z klasyczną „skokowością” 24 klatek. Wybór należy do was, Samsung niczego nie narzuca.

Telewizor Samsung QN85D to znakomity wybór dla graczy, oferujący szeroką gamę funkcji, które podnoszą jakość rozgrywki i sprawiają, że jest ona jeszcze bardziej emocjonująca. Dzięki matrycy o odświeżaniu 120 Hz, obraz jest niesamowicie płynny, co jest kluczowe podczas dynamicznych scen w grach akcji. Telewizor charakteryzuje się także niskim input lagiem, dzięki czemu reakcje na polecenia gracza są niemal natychmiastowe, co przekłada się na lepszą kontrolę nad postacią i wydarzeniami na ekranie.

Oprócz tego, QN85D Samsung wspiera technologie VRR (zmienna częstotliwość odświeżania) oraz ALLM (automatyczne przełączanie w tryb niskiego opóźnienia), które dbają o optymalizację płynności obrazu oraz redukcję opóźnień, automatycznie dostosowując telewizor do potrzeb graczy. Co więcej, aplikacja Xbox umożliwia korzystanie z chmury gier bez konieczności posiadania konsoli, co jest dużym plusem dla osób, które chcą cieszyć się ulubionymi tytułami bez dodatkowego sprzętu – to rozwiązanie, które wyróżnia telewizory marki Samsung.

Funkcja Auto Motion Plus Game to kolejny element, który warto wyróżnić. Ten upłynniacz ruchu pozwala uzyskać wrażenie większej liczby klatek na sekundę – dzięki temu gry w 30 fps wyglądają na bardziej płynne, przypominając rozgrywkę w 45 fps, a gry w 60 Hz stają się zbliżone do 90 Hz. Co najważniejsze, funkcja ta nie wprowadza dużego opóźnienia, dzięki czemu komfort rozgrywki nie jest zaburzony. Daje to graczom możliwość cieszenia się płynniejszym obrazem bez kompromisów w zakresie responsywności.

Jeśli chodzi o funkcje gamingowe – S90F nie mamy absolutnie nic do zarzucenia. Poza brakiem Dolby Vision, co w przypadku Samsunga jest już normą. Telewizor działa w 144 Hz, ma cztery porty HDMI 2.1, więc bez problemu podłączycie więcej niż jedną konsolę albo PC. Na pokładzie znajdziemy też Game Bar – praktyczne narzędzie, które pozwala szybko podejrzeć ustawienia obrazu, stan VRR, tryb ALLM i inne przydatne opcje. Na wyróżnienie zasługuje też Game Motion Plus – czyli autorski upłynniacz Samsunga, który jako jedyny faktycznie działa sensownie w grach. Obraz sprawia wrażenie płynniejszego, ale bez sztucznego efektu czy spowolnień.

Warto też wspomnieć o funkcji HGiG, która – co może być lekkim zaskoczeniem – działa poprawnie. Piszemy o tym, bo Samsung w jednej z ostatnich aktualizacji coś wyraźnie popsuł i w części modeli opcja odpowiadająca za HGiG po prostu... znika z menu. Ustawienie jej staje się wręcz niemożliwe. Na szczęście nasz egzemplarz S90F tego problemu nie miał, ale sytuacja jest dynamiczna, więc warto mieć to na uwadze i regularnie sprawdzać dostępność nowych wersji oprogramowania i informacji od producenta.