Samsung QN900D Neo QLED 8K Excellence Line vs Samsung QN85F

Telewizor Samsung QN900D na testach syntetycznych bez problemu pokazuje swoje wysokie możliwości w produkcji światła – 1400 nitów to naprawdę imponujący wynik. Pokazał, też te możliwości w pierwszej scenie z filmu "Life of Pi" gdzie widzimy świetny rozbłysk wschodzącego słońca. Jednak ze względu na problemy z algorytmem wygaszania, można tutaj zauważyć pewne problemy. W scenach testowych z filmów "Sicario 2" oraz drugiej scenie z "Life of Pi" wartości te nie są już tak wysokie i wynoszą około 500-600 nitów. Może nie jest to najgorszy wynik wśród telewizorów Mini LED, ale można by wymagać więcej, biorąc pod uwagę cenę telewizora. Mimo to, trzeba pochwalić telewizor za pokrycie szerokiej palety barw DCP P3 na poziomie 96%. Choć istnieją technologie oferujące wyższe wartości, wynik ten jest wciąż zadowalający.

Choć ponad dwukrotnie większa liczba stref wygaszania niż w poprzedniku nie przełożyła się na spektakularny skok w czerni i kontraście, to zdecydowanie odczuliśmy ją w samym efekcie HDR. QN85F jest aż o 50% jaśniejszy niż zeszłoroczny model i robi to ogromne wrażenie w dynamicznych scenach. Szczytowa jasność potrafi sięgnąć niemal 1700–1800 nitów, co w tej klasie Mini-LED jest wynikiem napawdę imponującym. Najlepsze w tym wszystkim jest to, że niemal niezależnie od oglądanej sceny efekt HDR pozostaje mocny i soczysty. W czterech z pięciu testowych plansz jasność utrzymywała się w okolicach 1000 nitów, a to poziom, który w większości przypadków daje widzowi poczuć prawdziwą magię tego formatu. Oczywiście w scenie numer 4 z filmu Sicario 2 ograniczenia technologii Mini-LED wychodzą na jaw – jasność drobnego światla helikotpera spada wtedy do okolic 500 nitów. Nie jest to rezultat rewelacyjny, ale i tak o wiele bardziej akceptowalny niż w ubiegłorocznym modelu. Samsung zasługuje więc na brawa, bo poprawa jasności w QN85F jest diametralna względem poprzednika. Szkoda natomiast pewnej tendencji widocznej w tegorocznych telewizorach – producent pogorszył pokrycie palety barw. Choć QN85F ma panel QLED, to jego wynik na poziomie około 90% DCI-P3 wypada przeciętnie i w najbardziej wymagających filmach może prowadzić do mniej soczystych kolorów niż w poprzedniku. Mimo tego mankamentu ogólny efekt HDR stoi na świetnym poziomie i w tej klasie urządzeń naprawdę robi duże wrażenie.

Telewizor QN900D oferuje tryb Filmmaker, który został stworzony z myślą o oglądaniu filmów w jak najbardziej naturalny sposób, jednak tryb ten nie jest pozbawiony pewnych błędów. Dla treści HD balans bieli wykazuje dominację koloru czerwonego i niebieskiego, co sprawia, że obraz wpada w różowe odcienie. Z kolei dla treści 4K HDR sytuacja jest odwrotna – spadek poziomu niebieskiego i czerwonego powoduje ocieplenie scen i przesunięcie kolorów w żółte odcienie. Potwierdzają to testy Color Checker, które wyraźnie pokazują, że próbki barw uciekają w tę stronę.

Jeśli chodzi o jasność i związany z nią kontrast, to gamma jest mocno zaburzona. Największym problemem jest wyraźny skok na początku wykresu, który oznacza, że ciemne detale są nadmiernie rozjaśnione, a obraz traci głębię w najciemniejszych partiach - jest to spowodowane strefowym wygaszaniem. Dla materiałów 4K HDR krzywa EOTF wygląda całkiem nieźle, jednak pozostaje poniżej poziomu referencyjnego, wpywając na ogólną dynamikę obrazu.

Samsung QN85F oferuje kilka gotowych trybów obrazu, ale fabrycznie po uruchomieniu telewizor startuje w trybie „Eco”. I na tym właściwie moglibyśmy zakończyć temat, bo w przypadku takiego modelu korzystanie z tego ustawienia nie ma żadnego sensu – obraz jest wyblakły, nieprzyjemny i daleki od tego, czego oczekujemy po telewizorze tej klasy. Nasze testy przeprowadziliśmy więc w najlepszym z dostępnych trybów, czyli w trybie Filmmaker. Jego zadaniem jest możliwie wierne oddanie tego, co widzieli reżyserzy podczas nagrywania filmów, i faktycznie jest to ustawienie, które wypada najlepiej spośród wszystkich fabrycznych opcji. Nie oznacza to jednak, że jest ono wolne od wad.

Zarówno w SDR, jak i w HDR, QN85F dość mocno eksponował ciepłe barwy. Wynikało to z braków w balansie bieli, gdzie wyraźnie brakowało koloru niebieskiego. Do tego obraz bywał prześwietlony – wskazywały na to zarówno charakterystyka jasności gamma, jak i krzywa EOTF, które pokazywały, że telewizor ma tendencję do przepalania scen. W trybie SDR błędy odwzorowania kolorów (Delta E na poziomie 4–5) były jeszcze do zaakceptowania, ale w HDR przekłamania stawały się naprawdę duże i wyraźnie odbiegały od tego, co zamierzali pokazać nam twórcy. Na szczęście Samsung udostępnia w swoich telewizorach szeroki zestaw narzędzi kalibracyjnych, dlatego – jak zawsze – przystąpiliśmy do profesjonalnej kalibracji, żeby sprawdzić, jak wiele da się poprawić.

Po kalibracji tryb Filmmaker można rzeczywiście nazwać godnym swojej nazwy. Balans bieli zarówno dla treści HD, jak i 4K HDR został znacznie poprawiony, dzięki czemu kolory są bardziej naturalne i spójne. Obraz zyskał na realizmie, a różowe odcienie w treściach HD zostały skutecznie wyeliminowane, podobnie jak żółta poświata w treściach 4K HDR. Dzięki kalibracji telewizor oferuje teraz znacznie lepsze odwzorowanie kolorów, pozytywnie wpływając na wrażenia z oglądania.

Jeśli chodzi o jasność, sytuacja z gammą jest teraz odwrotna – na początku wykresu widoczny jest wyraźny spadek, co sprawia, że najciemniejsze detale stają się trudniejsze do dostrzeżenia. Krzywa EOTF dla treści 4K HDR pozostała bez większych zmian i wciąż jest poniżej poziomu referencyjnego, co oznacza, że telewizor nadal ma trudności z utrzymaniem odpowiedniej jasności. Jest to związane z agresywnym algorytmem wygaszania, który wpływa na ogólną jasność obrazu. Widać jak telewizor walczy o utrzymanie wysokiej jasności albo idealnej czerni.

Mimo ograniczeń związanych z lokalnym wygaszaniem, telewizor Samsung QN900D zyskał na jakości odwzorowania kolorów, co potwierdzają wyniki testu Color Checker – próbki barw są teraz znacznie bliżej wzorców sprawiając, że obraz jest bardziej naturalny i przyjemny dla oka.

Po kalibracji trybu filmowego udało nam się okiełznać kolory w obydwu trybach niemal do perfekcji – większość z nich nie przekraczała wartości błędu 3, czyli granicy postrzegalności przez ludzkie oko. Obraz stał się bardziej naturalny, pełniejszy, a jednocześnie pozbawiony przepaleń, które były zauważalne zaraz po wyjęciu telewizora z pudełka. To pokazuje, jak duży potencjał drzemie w QN85F i jak dobrze reaguje on na precyzyjne ustawienia. Nie zmienia to jednak faktu, że pewnych barier technologicznych nie da się przeskoczyć. Pomimo ogromnych korzyści płynących z kalibracji, nadal pozostają ograniczenia samego panelu. Choć liczba stref wygaszania wzrosła dwukrotnie względem poprzednika, algorytmy sterujące podświetleniem potrafią manipulować jasnością na własny sposób. Czasami prowadzi to do lekkich przekłamań barwnych albo delikatnie widocznych efektów halo wokół jasnych obiektów. Mimo to odbiór po kalibracji jest naprawdę przyjemny i pokazuje, jak dobrym ekranem potrafi być QN85F, jeśli tylko poświęcimy mu chwilę na odpowiednie ustawienia.

Płynność przejść tonalnych w materiałach o niższej jakości prezentuje się świetnie – funkcja Redukcja szumu bardzo skutecznie wygładza przejścia tonalne, jednocześnie pozbywając się ziarna filmowego. Choć usunięcie ziarna nie zawsze jest pożądane, to generalnie efekt końcowy wygląda bardzo estetycznie, szczególnie dla osób preferujących czystszy obraz.

Jeśli chodzi o upscaling, czyli skalowanie obrazu, QN900D pokazuje ogromne możliwości nowego procesora z technologią AI. Zdjęcia i materiały w niższej rozdzielczości są skalowane z zachowaniem wielu szczegółów – przykładowo, zdjęcie z modelką prezentuje się świetnie, pozbawione zbędnych poszarpanych krawędzi, a gałęzie w tle nie są nadmiernie ząbkowane.

Choć natywne przejścia tonalne w QN85F przy materiałach 4K wypadają znakomicie, to przecież nie zawsze mamy do czynienia z treściami w najwyższej rozdzielczości. Wtedy kluczowe staje się to, jak telewizor radzi sobie z upscalingiem i obróbką cyfrową obrazu. Za ten proces odpowiada autorski procesor Samsunga – AI NQ4 Gen2. W praktyce działa on bardzo sprawnie. Jeśli na ekranie pojawiają się widoczne łączenia kolorów czy inne niepożądane zjawiska, na przykład w materiałach z YouTube’a, łatwo można je wygładzić za pomocą funkcji "redukcji szumów". Ustawiona na poziomie średnim poprawia tonalne przejścia, a jednocześnie nie rozmywa nadmiernie pożądanych detali. Trzeba jednak pamiętać, że – jak w większości telewizorów Samsunga – funkcja ta mocno ingeruje w filmowe ziarno. Dlatego podczas seansów kinowych warto korzystać z niej ostrożnie, żeby nie zatracić naturalnego charakteru obrazu.

Sam upscaling prezentuje się bardzo dobrze. Testowe materiały w niższych rozdzielczościach były wyświetlane ostro i wyraźnie, z dużą ilością szczegółów. Jedynym mankamentem pozostaje problem z overscanem, czyli obcinaniem krawędzi ekranu. W większości sytuacji nie jest to zauważalne, ale przy bardzo starych materiałach w jakości poniżej HD może dojść do sytuacji, w której fragment obrazu z lewej strony – zostanie delikatnie ucięty.

Samsung QN900D to obecnie najszybszy telewizor na świecie – dosłownie. Częstotliwość odświeżania 240 Hz w rozdzielczości 4K to niesamowita wartość, którą z pewnością docenią gracze PC. Jeśli chodzi o fanów kina, również nie będą zawiedzeni – Samsung w ustawieniach wyrazistości obrazu oferuje 10-stopniową skalę, która pozwala dostosować obraz. Możemy wybrać, czy telewizor ma oferować bardziej płynny, teatralny efekt przy najwyższych ustawieniach, czy bardziej kinowy, z widoczną klatką, przy najniższych ustawieniach.

Smużenie i płynność ruchu w QN85F to temat, który warto omówić szerzej, bo telewizor został wyposażony nie w standardową matrycę 120 Hz, lecz w panel 144 Hz. Dodatkowe herce docenią głównie gracze PC, ale sam fakt obecności takiej opcji można traktować jako miły dodatek i znak czasu – trudno narzekać na trend szybszych matryc, skoro w praktyce każdy z nas chciałby, żeby obraz był jak najbardziej płynny. Najważniejsze jednak jest to, jak telewizor radzi sobie z typowym odświeżaniem 120 Hz – w przypadku konsol, sportu czy filmów nagranych w 24 lub 30 klatkach na sekundę. I tutaj QN85F wypada naprawdę dobrze. W filmach można łatwo dopasować charakter obrazu dzięki funkcji „wyrazistość obrazu”, gdzie znajdziemy dwa suwaki regulacyjne. Kluczowy w przypadku seansów jest ten odpowiadający za redukcję drgań. Niższe wartości nadają obrazowi bardziej kinowy charakter z zachowaną „klatkowością”, a wyższe prowadzą do mocnego wygładzenia, które przypomina teatr telewizyjny.

Samsung QN900D to telewizor, który oferuje świetną kompatybilność z konsolami oraz szereg funkcji, które docenią gracze. Posiada 4 porty HDMI 2.1, choć niestety bez pełnej przepustowości 48 Gb/s. Mimo to, dla przeciętnego użytkownika jest to więcej niż wystarczające. Dodatkowo telewizor obsługuje Automatyczny Tryb Gry (ALLM) oraz zmienną częstotliwość odświeżania (VRR), co oznacza płynniejszy obraz i brak efektu rozrywania ekranu podczas dynamicznej rozgrywki. Na uwagę zasługują również technologie G-Sync i FreeSync, które zapewniają optymalną współpracę z konsolami i komputerami wyposażonymi w odpowiednie karty graficzne, minimalizując efekt stutteringu i zapewniając płynny obraz.

Jedną z unikalnych cech dostępnych tylko w telewizorach Samsunga jest aplikacja Xbox Game Pass, która pozwala na streaming gier bez potrzeby posiadania konsoli. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, które pozwala cieszyć się ulubionymi grami bez konieczności zakupu dodatkowego sprzętu. Dodatkowo QN900D posiada Game Bar – specjalny panel umożliwiający szybki dostęp do ustawień związanych z grami, co sprawia, że konfiguracja trybu gry jest szybka i intuicyjna.

Kolejną ciekawą funkcją jest funckja o nazwie Auto Motion Plus Game, czyli specjalny tryb upłynniacza ruchu, który potrafi zwiększyć liczbę klatek na sekundę (Działa maksymalnie dla sygnału 4K@60Hz). Co ważne, nie powoduje to znaczącego wzrostu opóźnienia (input laga), dzięki czemu gracz może cieszyć się zarówno większą płynnością obrazu. Wszystkie te funkcje sprawiają, że Samsung QN900D to doskonały wybór dla osób, które szukają telewizora do gier o najwyższych możliwych parametrach.

Samsung QN85F od strony funkcji dla graczy robi naprawdę świetne wrażenie. Mamy tutaj cztery porty HDMI 2.1, więc bez problemu podłączymy kilka urządzeń jednocześnie. Jest też zmienna częstotliwość odświeżania (VRR), która zapobiega rwania obrazu, a także automatyczny tryb gry (ALLM), dzięki któremu telewizor sam przełącza się w odpowiednie ustawienia, gdy uruchamiamy konsolę. Do tego dochodzi obsługa odświeżania nawet w 144 Hz – coś, co docenią przede wszystkim gracze PC, ale sam fakt, że taka opcja jest dostępna, pokazuje, że Samsung stawia na pełne wsparcie dla graczy. Na pochwałę zasługuje też panel Game Bar. To szybki podgląd najważniejszych parametrów – od liczby klatek, przez tryb odświeżania, aż po skróty do ustawień obrazu. Zamiast przekopywać się przez całe menu, wszystko mamy pod ręką, co w praktyce okazuje się naprawdę wygodne. Najciekawszym dodatkiem jest jednak funkcja Gra Motion Plus. To nic innego jak upłynniacz ruchu, przeniesiony do świata gier. Po jej włączeniu obraz staje się płynniejszy, czasami wygląda wręcz tak, jakbyśmy dostali kilkanaście klatek więcej, a co ważne – opóźnienie reakcji nie rośnie na tyle, by przeszkadzać w grze. To rozwiązanie, które faktycznie wyróżnia 120Hz telewizory Samsunga na tle konkurencji.

Jedynym poważnym minusem pozostaje brak poprawnej obsługi HGiG. To standard, który odpowiada za prawidłowe mapowanie tonów w grach HDR, czyli za to, by jasność i kontrast były pokazywane zgodnie z tym, jak przygotowali je twórcy. Bez HGiG musimy ustawiać jasność ręcznie, co nie zawsze kończy się idealnym rezultatem. Funkcja była dostępna w poprzednich modelach, ale w QN85F zniknęła po jednej z aktualizacji. Liczymy, że Samsung szybko naprawi ten problem, a my będziemy na bieżąco sprawdzać, czy to się udało.